Początek XXI wieku i ewolucja cyfryzacji przyczyniła się do wzrostu znaczenia wygody dla użytkowników internetu i nowych technologii. Transformacje cyfrowe szybko otworzyły drzwi do rozwoju subskrypcji szczególnie rozpowszechnianą przez prekursorów takich jak Netflix, Spotify, Amazon.
Według Digital TV Research w 138 krajach trend subskrypcji wideo na żądanie (SVOD) i abonentów wciąż rośnie. Odnotowuje się jednak szybszy wzrost subskrypcji niż wzrost abonentów (abonent SVOD płaci za co najmniej jedną subskrypcję SVOD). Do 2027 roku przewiduje się, że liczba subskrypcji SVOD osiągnie prawie 1,7 miliarda.
Aktualnie coraz częściej dostrzegamy, że subskrypcje to popularny i powszechnie stosowany model biznesowy. Subskrypcje jako model objęły już wiele branż, a większość ludzi korzysta przynajmniej z jednego serwisu dostarczającego swoje usługi lub produkty właśnie w ten sposób. Wiele osób korzysta z takich usług na co dzień niekoniecznie będąc tego świadomym, np. opłacając telefon komórkowy, internet czy prenumeraty magazynów. Model subskrypcyjny, nazywany również abonamentem, zaczął z powodzeniem funkcjonować również w innych dziedzinach życia, jak chociażby obszar rozrywka czy zakupy.
Co to jest subskrypcja?
Najczęściej jest to cykliczne (w regularnych odstępach czasu) odpłatne otrzymywanie jakichś przedmiotów bądź usług. Płatności za te produkty bądź usługi bardzo często są pobierane automatycznie, użytkownik nie musi pilnować wykonania przelewu. Jest to bardzo wygodna forma płatności, szczególnie w dzisiejszym świecie opartym na technologiach cyfrowych i Internecie.
Drugą definicję uwzględniającą pierwotne rodzaje subskrypcji możemy znaleźć w Wikipedii:
Subskrypcja jest to mechanizm (element stron WWW) służący do pobierania od użytkowników ich adresów e-mail, które są katalogowane w bazach danych i używane do wysyłania określonych informacji (np. newslettera czy ofert handlowych).
dostępowa – w ramach której to dostęp jest główną wartością. Może to być dostęp do treści (publikacji, filmów, muzyki itp.), np. Netflix, Spotify Uber, Bolt
selekcjonowana– w ramach niej odbiorca nie dysponuje wiedzą co do produktu, który otrzyma, zazwyczaj przyjmuje on postać niewielkiego prezentu, który ma na celu zachęcić klienta do zakupu pełnowymiarowego produktu.
powtórzeniowa – w ramach której klient otrzymuje, w określonych odstępach czasu, wybrany przez siebie produkt, często codziennego użytku (np. świeże owoce, dieta pudełkowa, itp.).
Typy subskrypcji według raportu Deloitte:
Subskrypcja produktów -Abonament na produkty konsumpcyjne z regularną dostawą do domu lub produkty trwałe na zasadzie wynajmu/leasingu (np. laptop).
Subskrypcja e-commerce- Dostęp do usług dodanych na przykład takich jak: darmowa dostawa, ekspresowa dostawa lub specjalne rabaty, w ramach danej platformy i za ustaloną z góry opłatą.
Subskrypcja usług- Abonament na usługi cyfrowe (np. LinkedIn Premium) lub usługi tradycyjne dostępne w punktach fizycznych (np. miesięczny karnet na siłownię).
W raporcie na temat usług subskrypcyjnych opartych na badaniach Deloitte, zrealizowanych na próbie 9 tysięcy osób z 9 krajów w 2022 roku czytamy, że wielu respondentów nie jest świadomych posiadania subskrypcji. Najwięcej nieświadomych użytkowników jest wśród obywateli Bułgarii (61%). W Polsce co trzeci (30%) zapytany deklarował, że nie korzysta z usług subskrypcji.
Polscy konsumenci preferują płatności jednorazowe niż abonament. Jeśli mieliby jednak płacić za subskrypcję, najchętniej wybierane typy dotyczą marketplace (platformy zakupowe) – 70%, na drugim miejscu znajdują się usługi telekomunikacyjne/internetowe (30%).
Czynniki motywujące Polaków do zakupu subskrypcji
Przy podejmowaniu decyzji o subskrypcji, biorąc pod uwagę 5 jej typów (usługi cyfrowe, usługi tradycyjne, usługi konsumpcyjne, produkty trwałe, e-commerce), najważniejszym czynnikiem dla polskich klientów są korzyści finansowe – średnio wskazało tak ok. 47% respondentów. Korzyści finansowe są 1,6 razy ważniejsze niż pozostałe czynniki, wyjątkiem są jedynie usługi cyfrowe (brak natarczywych reklam 50% vs. oszczędność pieniędzy 33%) i produkty konsumpcyjne (dostawa do domu 47% vs. oszczędność pieniędzy – 39%).
W przypadku usług e-commerce w 2022 roku to specjalne rabaty i oferty (72%) były kluczowymi czynnikami wpływającymi na wybór przez Polaków abonamentu w tym obszarze subskrypcji. Dla ponad połowy (53%) ankietowanych bezpłatna dostawa zwrotów produktów była motywacją do subskrypcji usług e-commerce.
Główne powody niekorzystania z usług subskrypcyjnych wśród polskich respondentów to skłonność do zakupu wtedy, kiedy wyniknie taka potrzeba (55%) lub niezauważanie w subskrypcji żadnej istotnej dla nich wartości (48%).
